Apirhuutauhimaaqtut Apirhuutit
HUNAUVA AVIKTUQHIMAJUQ MINGUIHIQVIK?
Nunavunmi Aviktuqhimajut Minguiqhirviit aliagijaujut nunat iqalukhiuqviit hiniktarviit, paungaqtarviit, qajaqturviillu tiituriaqturviillu. Nunat kuugaqaqtut uvalu ingilgajaanik tapkua aulaaqviuvaktut tausini amigaituni ukiuni uvalu nunat humi ingilraanin najuqtait qangagaaluk. Nunat aalangajut idjuhiit, uvaluuniin nunat humi nautiaq naujut uvalu huradjat nigijait, hitiqaqviit uvaluuniin hanguviit. Nunallu upagahat piumajakhaqqut akhuugitigilugu aquijunun tautuktakhaat.
Tamaita Nunavunmi Minguiqhiviit "taijauhimajut nunat" tapkua pidjutiqaqtut taijauhimajunik naunaijautinik Nunavunmiunun, pidjutaujut tikinahuagutiptingnun uvalu ikajuutaujut havagiangani ihumagijaujut Nunavunmi pitquhiit uvalu nunakput. Nunavunmi Minguiqhiqviit havaqatigiiknikkut upalungaijaqtaujut uvalu munagijaujut Inungnit uvalu Kavamatkunin Nunavunmi, havaqatigiblugit hapkua hulaqutaujut nunallaat.
HUNAUVA AALANGADJUTAIT AVIKTUQHIMAJUT MINGUIQHIVIKT UVLAU NUNAQJUAMI MINGUIQHIVIIT?
Aviktuqhimajuq minguiqhiqvik havaktauhimajuq hapkunanga Kavamatkunin Nunavunmi munagidjutikhat nunaanik uvalu najugainik tapkua akhuuqnaqtut Inuinnarnun Nunavunmi. Aviktuqhimajut minguiqhiqviit havaqatigiiknikkut upalungaijaqtauhimajut uvalu munagijaujut Kavamatkunin Nunavunmi Avatiliqijiinin, Nunavunmi Minguiqhiqviit uvalu Taijauhimajut Nunat Havakvia (NPSP), uvalu Nunallaat Havaqatigiiknikkut Upalungaijaijit uvalu Munagidjutikkut Katimajiit (CJPMC) uvani nunallaani ilaujut attautinun minguiqhiviknun. Nunavunmi Havaqatigiiknikkut Upalungaijautit uvalu Munaridjutit Katimajiit (NJPMC) tunihijut nunavunmi tamainun uqaudjiniqmik upalungaijautini uvalu munaridjutikhainik hapkua Nunavunmi Minguiqhivikkut Pinahuarutit.
Kanadami minguiqhivik najugaa tapkua taijauhimajumik munagidjutiqaqtut uvalu munagijaujut Kavamatkunin Kanadami. Kanadami kavamat havaktait nunaqjuami minguiqhiviit tamaini najugaini taimaali pulaaqtut atugiangini anginiqhaqmik nunamik Kanadami. Kanadap Minguiqhiviit Nunavunmi munagijaujut hapkunanga Minguiqhiviit Kanadami uvalu Havaqatigiikhutik Minguihivikkut Munagidjutinun Katimajiit attautinun minguiqhiviknun.
INUINNAIT ANGUNIAQTAAQQAT, IQALUKHIUQLUTIK UVALU HINIKTAQLUTIK UVANI AVIKTUQHIMAJUMI MINGUIQHIQVIKNI?
Inuit anguniaqnikkut pilaarutait hapffumani Aviktuqhimajut Minguiqhivikni munarijaujut hapkunanga Nunavunmi Angigutini (NA) uvalu Ataani Inuit Aktuumattaaqtunit Ikajuutikhanut Angirut ukununga Avikturvianni Min'nguiqhiviit Nunavut Nunataarviup Iluaniittut.(IIBA): anguniaqnikkut.
Ukua NA uvalu IIBAkut munarijait pilaarutit Inungnun aulahimaagiangani nunamik atuqnikhamik anguniaqnikkut hulidjutinun, ukiiviit, iglupat, hanaugakhat, pijaaqnikkut, uvalu aalat hulidjutit Katannilik Aviktuqhimajumi Minguihirvingmi.
Minguiqhirvingnun munaridjutinun upalungaijautit pihimajut pulaaqtaqtunun atuqtut ukualu pivalliadjutait pidjutiqangitut Inuinnarnun atungnirinun.
QANUQTUT PITQUHIKKUT IKAJUUTIT AVIKTUQHIMAJUNI MINGUIQHIVINGNI MUNARIJAUVAT?
Iniqtiqhimaituq Munaridjutinun Upalungaijaut pijariaqaqtut munaridjutighainun pitquhirmun anginirhakkut najugait minguiqhirvingni ilaujut ingilraangitat. Havaktit aviktuqhimajumi minguiqhirvingni munarijait ingilraanin ikajuutit uqaudjaublutik hapkunanga CJPMC, pijariaqaqtuq havaqatigiingnikkut Inirnighanun nunallaanin, Pitquhiliqijitkut (GN), ukualu Inuit Ilitquhiitigut Itquumadjutingit.
Najugait huungiqata ingilraanitaluuniin nalvaaqtaugumik hivuniptingni, ukua CJPMC malingniaqtait maligahat maliruagahallu, qiniqhialutiklu uqaujijughamik hapkunanga havaqatigiingnin mighijuumiriangani hulaqutit pitquhikkut ikajuutaitigut. Pijaghat munaridjutinun ilauniaqtut havaklugit munaridjutighat nunamik, unguvaqtitiriniq ingilraarnitanik, maligaqmungaqlugit kikliqaqlugilluuniin pijaarnirit najugaini, havangnirmunlu ihivriuqhinikkut havaaghat.
Iniqtiqhimaituq Munaridjutinun Upalungaijautit tunihijut maligahait havaktit minguiqhivingnilu atuqtut ingilraanitat najugait ukualuuniin ingilraanitat paqitaukpata Aviktuqhimajumi Minguiqhiviini: pijaangini hapkua uniudjutigijaujut GNkut Havagviinun Pitquhiliqijitkut.
HUNAUVAT IKAYUUTAIT HAPKUNUNGA NUNAVUNMI MINGUIQHIVIIT?
Pitquhitigut: Nunavunmi Minguiqhiviit tamaqtailijait uvalu akhuugutigiblugit Inuit ilitquhiit uvalu pitquhiil.lu. Hapkua nunat akhuuqnaqtut itqaumadjutit Inuit ilitquhiit tapkua kinguani ubluqaqtut tausit ukiunik, ilitquhiitigut ikajuutit unipkaangillu ilaujut minguiqhivingnun munarijaulutik hivuniptingni qaijuni. Inuit pitquhiit quviahuutigijait minguiqhiviitigut Ingilraanin Quviahuutinun Upalungaijautit. Inuit pitquhiit quviahuutigijait minguiqhiviitigut Ingilraanin Quviahuutinun Upalungaijautit.
Idjjuhia: Aviktuqhimajumi Minguiqhiviit munariblugit huradjat najugait, piniqtut nunat, pituhikullu nuna atuqtngnirmun naujgait. Minguiqhivingnun munaridjutainun upalungaijautit pitquijut ihivriuqtalutik, munarilugit, maligahat, mighijuumirutighallu hulaqutinun inungnin idjuhianunlu hulaqutit avatiinun.
Maniliurnirmun: Aviktuqhimajuni Minguiqhiviir aghuurutigijaat maniliunirmun pivalliadjutit nanminiqaqtunun pijaghainun havaaghanunlu aquijuliqinirmun minguiqhiviillu munaridjutainun. Nunavunmi Minguiqhiviit tunihijut hivitujumik-kikliqaqtut aturuminaqtut maniliurutinun angiklivalliadjutit nunallaanun angiklijuumiriangini aquijuliqinirmun ilaujut minguiqhiqvingnun, pitquhikullu nanminiqaqtunun havagvingnun. Hivuniptingni, minguiqhivik tunihiniaqtuq Inuinnarnun katulaangnik havaaghaniklu pijaghanik, minguiqhiqviit nunallaallu hulidjutighait inungnun nunamingni, ilihaidjutighanunlu pinahuarutit inulramirnun.
Hulilukaarutit: Piniqtuq nuna tamaini Nunavunmi Minguiqhivikni takunaqtut ihumagiyat pulaaqtunun uvalu nunaqaqtut inuit aadjikiit. Nunallaani ilaujut aulahimaaqtumik atuqlugit Aviktuqhimajuni Minghuiqhiqbiit ukiutigut anguniarnirmun, aulaarnirmun unaguiqhirnirmunlu. Pulaaqtut atuqniaqtut hiniktaqhutik, nirivigilugit pihukvigilugit ingilraanin piniqtullu nunat. Min'nguiqhiviup igluqpait aulahimaaqtumik pihimalugit anginiqhakkut atugahat pijaangini qajangnaitumik uvalu quviahuutigilugit tamaita min'nguiqhivikkut atuqtut.
HUNAUVAT ATUGAHAT PILIUQNIKKUT AVIKTUQHIMAJUNI MINGUIQHIVIIT NUNAVUNMI?
Aviktuqhimajumi Minguiqhiviit atuqtaujut ukiuni, qanitukkut katimadjutikkut ilaupkaqhugit inuit hulaqutiqaqtut nunallaani, nakuutqiatigullu piinarialgit pitquhikkut, nunamingnilu nalunaqtuliqinirmun ilihimajut. Havaklugit minguiqhiviit pidjutiqaqtut talimanik atuluagahanik. Havaliqtavut tadja Upalungaijautiluaghaq Upalungaijautinun Atugahat minguiqhirviit havaktaunirmun havauhiit Kangiqtugaapingmi. Talimat atugahat havangnirmun nutaat Aviktuqhimajumi Minguiqhivikkut ukua:
- Kangiqhidjutinun Atugahat
- Ihiruiqhimanikkut Atugagat
- Minguiqhivikkut Upalungaijautiluaghaq Upalungaijautinun Atugahaq
- Minguiqhivingnun Munaridjutinun Upalungaijautit Atugahat
- Atulirnikhanut Auladjutikhanullu Havauhiit